Baarmoederhalskanker

Het bevolingsonderzoek

Alle vrouwen van 30 tot en met 60 jaar krijgen elke 5 jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. In deze folder leest u meer over het onderzoek. 

Waarom is het belangrijk je te laten onderzoeken op baarmoederhalskanker?

Een voorstadium is nog geen kanker. Door een voorstadium te behandelen, kunnen we baarmoederhalskanker vaak voorkomen. Wordt er baarmoederhalskanker gevonden? Ook in dat geval is een vroege ontdekking van belang. De kans is dan groter dat de behandeling succes heeft. De behandeling is vaak ook minder zwaar.

Uw uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek

Bent u tussen de 30 en 60 jaar? Dan krijgt u automatisch eens in de 5 jaar een brief voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Eens in de 5 jaar is voldoende om een voorstadium of baarmoederhalskanker op te sporen. U kunt met deze brief de zelftest aanvragen, alleen in zeer uitzonderlijke gevallen wordt het uitstrijkje door de assistente uitgevoerd. U kunt zelf materiaal afnemen waarna u de zelftest terugstuurt en deze in een laboratorium wordt onderzocht.

Vernieuwd bevolkingsonderzoek

De grootste verandering in het vernieuwde bevolkingsonderzoek is dat het uitstrijkje in het laboratorium onderzocht wordt op de aanwezigheid van het hoog risico humaan papillomavirus (HPV). Zit er HPV in het uitstrijkje? U kunt dan een afspraak maken voor een extra uitstrijkje in de praktijk, waarna deze beoordeeld op afwijkende cellen. HPV is het virus dat op lange termijn baarmoederhalskanker kan veroorzaken. Door deze nieuwe manier van testen is het eerder duidelijk of vrouwen risico lopen op baarmoederhalskanker.

Er bestaan meer dan 100 verschillende typen humaan papillomavirus (HPV). Sommige van deze virussen veroorzaken de gewone huidwratten op handen en voeten. 15 HPV-typen kunnen baarmoederhalskanker veroorzaken. Dit noemen we hoog risico humaan papillomavirus. Het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker test op alle hoog risico types..

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het RIVM via onderstaande link:

Bron: http://www.rivm.nl/Onderwerpen/B/Bevolkingsonderzoek_baarmoederhalskanker

Het uitstrijkje

Het uitstrijkje duurt ongeveer 10 minuten. U kunt dit zelf doen met de zelftest. Wilt u weten hoe het uitstrijkje gaat? Kijk dan onderstaande video:

https://www.rivm.nl/bevolkingsonderzoek-baarmoederhalskanker/video-zelfafnameset

Beoordeling in het laboratorium

De uitslag van het onderzoek

1. Uitslag: geen afwijkingen

We hebben geen aanwijzingen voor baarmoederhalskanker of een voorstadium daarvan in het uitstrijkje gevonden. Van iedere 100 deelnemende vrouwen krijgen ongeveer 94 vrouwen deze uitslag.

Over 5 jaar ontvangt u weer een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek. Deze uitslag wordt ook wel PAP 1 genoemd.

De uitslag geeft geen volledige zekerheid dat u geen voorstadium of baarmoederhalskanker heeft.

Dus heeft u een van de volgende klachten? Neem dan meteen contact op met uw huisarts:

1. bloedingen tijdens of vlak na seks
2. bloedingen na de overgang, bijvoorbeeld als u al meer dan een jaar niet ongesteld bent geweest
3. bloedingen tussen twee menstruatieperiodes in
4. ongewone afscheiding uit uw vagina.

2. Uitslag: niet goed te beoordelen (PAP 1)

Het uitstrijkje was niet goed te beoordelen. Dat komt bijvoorbeeld doordat er te weinig cellen waren of doordat er te veel bloed in het uitstrijkje zat. U krijgt het advies om over 6 weken opnieuw een uitstrijkje laten maken. Meestal is de uitslag dan normaal. Ook dit uitstrijkje is gratis. Van iedere 100 vrouwen krijgen 2 vrouwen deze uitslag. Deze uitslag wordt ook wel PAP 0 genoemd.

3. Uitslag: lichte afwijking (PAP 2 of 3a1)

We hebben afwijkende cellen gevonden. Deze cellen zijn geen kankercellen. Van iedere 100 vrouwen krijgen ongeveer 3 vrouwen deze uitslag.

Vaak verdwijnen de afwijkende cellen vanzelf. Het afweersysteem van het lichaam ruimt de cellen op. Dit kan één tot anderhalf jaar duren. Daarom krijgt u het advies om na 6 en 12 maanden opnieuw een vervolguitstrijkje te laten maken. 
De huisarts kan dan zien of de afwijkende cellen weg zijn. Van iedere 100 vrouwen met deze uitslag verdwijnt bij ongeveer 65 vrouwen de afwijking vanzelf.

Verdwijnt de afwijking niet? Dan wordt u doorverwezen naar een gynaecoloog. Deze uitslag wordt ook wel PAP 2 of PAP 3a1 genoemd.

4. Uitslag: ernstige afwijking (PAP 3a2, 3b, 4, 5)

We hebben een ernstige afwijking gevonden. Van iedere 100 vrouwen krijgt minder dan 1 vrouw deze uitslag. Krijgt u deze uitslag? Dan verwijst de huisarts u door naar een gynaecoloog voor een vervolgonderzoek.

U schrikt misschien als u deze uitslag krijgt. Maar de kans dat u baarmoederhalskanker heeft, is nog steeds klein. Van iedere 30 vrouwen met deze uitslag heeft ongeveer 1 vrouw kanker. De andere vrouwen hebben een voorstadium daarvan.

Dit voorstadium wordt meestal behandeld om te voorkomen dat baarmoederhalskanker kan ontstaan. Deze uitslag wordt ook wel PAP 3a2, PAP 3b, PAP 4 en PAP 5 genoemd.